Marnix Kluiters
Sinds 2024 zijn grote ondernemingen verplicht om te rapporteren over duurzaamheid. Over de impact op het mens en milieu. Dat moet vanwege de invoering van de CSRD vanuit de Europese Unie. De partner van EcoSofie, Renewi, is als afvalrecycler en grote ondernemer natuurlijk ook betrokken in dit soort wetgeving of heeft daar heel erg mee te maken.
Ik ga er daarom vandaag over in gesprek met twee heren. Hier bij mij aan tafel Sander Leenders, commercieel directeur van Renewi. Welkom en daarnaast Willem Sterkenburg. Jij bent manager Renewi EcoSmart. Jullie gaan beide meer vertellen over wat deze wetgeving betekent.
Enerzijds over wat het voor Renewi betekent. En wat meer over de theorie achter de CSRD-wetgeving. En anderzijds ook de praktijk. Hoe jullie bij klanten ook dienstverlening optuigen. Om te zorgen dat ook klanten het kunnen voldoen in deze wetgeving.
En uiteindelijk dat we niet alleen gaan rapporteren over duurzaamheid. Maar dat we vooral natuurlijk ook in actie komen. Ik start in de podcast altijd een grote vraag. Die ga ik aan jullie allebei stellen. Maar ik begin even bij jou Willem wat zou jij nou veranderen als je het een jaar voor het zeggen zou
Willem Sterkenburg
hebben in de wereld? Goh ja een jaar dat is inderdaad dat is wel een tijdje nou ik zou groots beginnen ik zou eerst het belastingstelsel even helemaal rigoureus herzien het huidige belastingstelsel is vooral geënt op een
lineaire economie waarbij arbeid hoog belast wordt en hulpbronnen eigenlijk relatief minder en in de circulaire economie heb je steeds meer arbeid nodig om dingen te kunnen repareren en te hergebruiken. Dus als je de belasting op arbeid lager maakt, stimuleer je daarmee die circulaire
economie. Dus dat als eerste. Daarnaast zou ik ook zeker gaan kijken naar het veel meer verplichten van gerecyclede content in producten. Die wetgeving komt er wel op een aantal vlakken aan, maar ik zou dat veel breder trekken en wat meer naar voren. En als derde, ja, de lappendeken aan wet- en regelgeving, vooral op gemeentelijk niveau, zorgt er niet voor dat er nou qua gedragsverandering nou een heel duidelijk beleid is.
Wat nodig is natuurlijk om naar die circulaire economie toe te gaan. De ene gemeente doet nog aan bronscheiding, de andere zegt gooi het allemaal bij elkaar, wij halen het achteraf uit elkaar. Kortom, er is geen touw aan vast te knopen en iets meer uniformiteit op dat vlak zou de boel wel versnellen denk ik ja dus is ergens op een verjaardag in een andere gemeente staat te vertellen
Marnix Kluiters
hoe enthousiast jij met je afval scheiding bezig bent en allemaal andere mensen daarmee wil enthousiasmeren dan kan het goed zijn dat je met een boodschap komt die voor iemand anders helemaal niet geldig is dus is ja en daarvoor zei je eigenlijk twee interessante dingen die ook in
zelf ja wel vaker genoemd worden ook maar dat idee van de belastingverschuiving grondstof die duurder worden arbeid goedkoper betekent eigenlijk gewoon dat als je televisie kapot gaat dat het interessanter wordt of goedkoper om te laten repareren in plaats van weer een nieuwe
te kopen. En dan zou je eigenlijk willen dat als mensen toch een nieuwe kopen dat ze dan een tv kopen waarin verplicht meer gerecycled materiaal zit. Daar heb ik hem goed samengevat volgens mij. Sander, dan ben ik benieuwd of jij er nog overheen kan gaan of met wat voor maatregelen jij zou komen
want dit waren natuurlijk al wel hele interessante maatregelen die genomen kunnen worden.
Sander Leenders
Het is sowieso een hele mooie en hele brede vraag omdat voor ons alle dagdagelijks nog zoveel maatschappelijke impact mogelijk is en een rol die we met elkaar moeten pakken maar aanvullend op wat Willem zegt want ik sluit me erbij aan zijn er
voor mij twee facetten een is dat we afval anders gaan betrachten dan dat we dat op nu dat we op deze manier doen afval is een grondstof kans om meer en meer circulair met elkaar actief te zijn.
Dus eerste punt is voor mij afval te zien als een circulaire grondstof. Het tweede is rondom CSRD, we gaan er dadelijk op in, is dat CSRD echt een kans is om met elkaar in gesprek te gaan
over wat zien we nou, wat meten we nu en welke acties kunnen we daaraan koppelen. Dus helemaal eens met Willem, aanvullend deze twee.
Marnix Kluiters
Ja, en als je nou kijkt naar wat Renewi nog verder is, zou je nog heel even kunnen schetsen wat voor bedrijf we praten over?
Sander Leenders
Ja, Renewi is in Nederland en België marktleider op het gebied van afvalrecycling. Wij zijn aan de ene kant dienstverlener bij alle branches, sectoren,
als ook gekoppelde afvalstromen.en het merendeel daarvan proberen wij te verwerken, te recyclen tot producten aan de achterkant.Ja en hele grote uitdaging ook want je had het net over dat we
Marnix Kluiters
vooral afval als een kans moeten gaan zien. Als we lang genoeg wachten dan wordt het vanzelf ook een noodzaak want die circulaire economie, de aarde is niet onuitputtelijk, die moet er gewoon
Sander Leenders
komen Absoluut en dat is het leuke als commercieel verantwoordelijke. We hebben meer dan 750 enthousiaste commerciële
collega’s. Nog niet gesproken over de meer dan 5000 chauffeurs en mensen die we echt in de operatie ook hebben om dag in dag uit bij onze klanten impact te maken en met hen
het gesprek te voeren over afval, het afvalmanagement en hoe we die grondstoffen kunnen behouden.
Marnix Kluiters
Ja en dan moet er ook anders naar afval gekeken worden jij bent commercieel directeur wat houdt dat precies in wat waar hou je je mee bezig met alles wat je net al vertelde groep ik maar
Sander Leenders
ja nog iets meer dat onder andere en los van de gewoon de persoonlijke passie om echt impact maken in deze mooie wereld ben ik verantwoordelijk voor wat ik al zei meer dan 750 collega’s wij
zijn op meerdere fronten actief eigenlijk alles wat met afval te maken heeft dat zamelen we in en dat de
Marnix Kluiters
recyclen oké dan gaan we zo hebben over de CSRD maar wil hem ik ben ook even benieuwd wat doe
Willem Sterkenburg
jij precies bij een renew je ja nou ik ben onderdeel van dat team van die 750 man van sander en verantwoordelijk voor de business line de renewi eco smart en wat wij doen is eigenlijk de eerste stap in dat waste to product proces faciliteren dus wij zorgen er eigenlijk voor dat we veranderprocessen bij bedrijven stimuleren.
Dat doen we niet alleen door te adviseren, maar ook door de uitvoering daarvan op ons te nemen. En wij zeggen wel eens afvalinzameling begint niet bij de achterdeur, maar het begint echt al binnen het bedrijf. Je koopt in eerste instantie toch ook je eigen rotzooi in. Hoe zorg je er nou voor dat je dat minder doet en slimmer doet, zodat je ook minder afval hebt?
En als je het dan toch hebt, hoe kun je er dan op een goede manier voor zorgen dat je zowel ook waardevolle grondstoffen uit het afval haalt en vervolgens is het al die nieuwe de operatie en de achterkant zoals wij dat van bedrijf noemen die van die grondstoffen weer nieuwe producten kan laten maken en als ik het is goed begrijpen stel ik zou
Marnix Kluiters
het heel even toepassen op mijn thuis situatie en kopen vuilniszak die zit dan vol met allerlei dingen natuurlijk ga je eerst kijken bij mij thuis van joh ga me wel de juiste dingen in kan dat niet op een andere manier en daarna ook volgens mij naar hoe ga je eigenlijk met het afval om.
Omdat jullie er aan de achterkant, als je het nou hebt over waste to product, weer een product van willen maken. En dan moet je natuurlijk niet hebben dat er één grote zooi is geworden.
Willem Sterkenburg
Nee, precies dat.
Marnix Kluiters
En dan hadden jij een hele mooie term, EcoSmart. Wat is dat precies?
Willem Sterkenburg
De naam EcoSmart bestaat al heel erg lang. En dat heeft natuurlijk met economie en ecologie te maken. Het stukje eco en smart uiteraard met de slimmers op een slimme manier. Zowel economisch als duurzaam omgaan met met met je afvalstroom
of grondstoffen zoals wij eigenlijk liever zeggen en en en wat ik net zei wij zijn de eerste stap in dat in dat proces omdat voor bedrijf te organiseren ja en sander ben ik toch ook nog
Marnix Kluiters
even benieuwd naar jou want als mensen toch een afval denken dan is het toch iets aan de achterkant van de keten jullie zien jezelf echt als een ja eigenlijk het wordt afval vind ik alweer bijna verkeerd want jullie eigenlijk veel meer naar grondstoffenbeheer kijken hoe is dat verschoven ook in de tijd en ja hoe zie jij de positie van
Sander Leenders
Renewi in de keten? Het sluit ook goed aan bij je metafoor eigenlijk met de vuilniszak die je thuis hebt dus ja wij willen echt aan de voorkant betrokken zijn in het proces en ook daar met onze
klant het gesprek over voeren omdat het voor ons belangrijk is om te zorgen dat het afval welke we op een gegeven moment hebben zo goed mogelijk behouden kan blijven als grondstof.
En dan kun je hem circulair maken. Zodra het afval respectievelijk grondstof verveld raakt, is het extra lastig om het aan de achterkant dan ook op een goede manier te recyclen. Dus aan de voorkant in de waardeketen betrokken zijn bij onze klanten, is fundamenteel.
Marnix Kluiters
Ja, en Willem, als ik dan nog even terug ga naar jou, want ik kan me toch nog voorstellen dat mensen wel wat meer willen weten, want jij zit ook bij klanten zelf. Wat doe je daar precies?
Willem Sterkenburg
Ja, als ik het op een feestje in drie zinnen moet uitleggen, dan gaat het eigenlijk over het herinrichten van processen. En wij richten ons op de grotere ondernemingen in Nederland en België, zeg ik een beetje de top 1000 bedrijven.
Dus de bakker en de slager, die kan natuurlijk zelf zijn eigen zakje wel aan de achterkant van zijn bedrijf in de juiste container gooien. Maar grotere organisaties, daar is dat proces gewoon wat ingewikkelder. Zit vaak nog bij de schoonmaak. Die hebben niet echt een incentive om dat beter te doen, want die zijn vooral voor de schoonmaak.
En wat wij doen is dus die processen, zowel aan de inkoopkant als aan de facilitaire kant, opnieuw bekijken. En samen met die klanten opnieuw inrichten, zodat dat beter aansluit, integraal aansluit bij die
inzameling vanaf de achterdeur. Dus dat is het eerste belangrijke. Tweede aspect zit heel erg op gedrag en duurzame gedragsverandering en duurzaam in de zin van langdurig, dus op een consistente en consequente manier, zeg maar dat gedrag beïnvloeden. Je kunt je voorstellen dat bij pak een Rabobank
met 2000 werknemers op een hoofdkantoor dat je dat niet met twee mailtjes en een poster bij de koffieautomaat opgelost hebt. Dus dat vergt een bepaalde aanpak. En het derde belangrijke aspect is alle data die wij krijgen omdat wij echt in huis bij die klanten zitten, is super
belangrijk. Zeker ook, we hebben het hier over CSRD, om die data te gaan gebruiken steeds meer als stuurinformatie om dingen te verbeteren, maar ook als rapportage input voor de klanten
Marnix Kluiters
die wij hiermee bedienen. Ja, en je hebt het over grote ondernemingen en niet per se de bakker en slager, want die hebben best wel iets overzichtelijks maar over
Willem Sterkenburg
wat voor sectoren praat je dan nou wij zitten van oudsher wij wij als er die nieuwe e-commerce zit van oudsher erg en de kantoren omgeving en bij onderwijsinstellingen is sinds een aantal jaar zijn we ook in de industrie en kijk hoe kunnen we nou daar zich wordt verschil maken
en en impact maken als het gaat over het beheer van die afvalstromen de gaat veel meer over over compliance ronde met wet en regelgeving hoe ga je nou met sommige gevaarlijke afvalstromen om? Het zijn natuurlijk hele andere afvalstromen bij een DAF of bij een Shell dan bij een Rabobank,
kun je je voorstellen. En wat we nu doen in onze nieuwe strategie is eigenlijk kijken naar het verbreden van onze concepten en services voor ons nieuwe sectoren zorg, bouw, retail en logistiek.
Om te kijken hoe we daar zeg maar aan de hand van een bepaalde roadmap, hoe we daar dingen ook beter kunnen gaan organiseren. hoe we daar dingen ook beter kunnen gaan organiseren en veel meer geënt rondom de problematiek en de uitdaging die in die sectoren spelen ja zeker de zorg is volgens mij sector
Marnix Kluiters
waar heel veel grote uitdagingen staan te willen en hoge niveau van zorg en daar ligt
Willem Sterkenburg
een enorme berg met afval ja ja ja wat mooi is dat je daar ziet is dat ook zeg maar die push vanuit de onderkant die wordt ook steeds groter ziet het allemaal allerlei green teams aan het organiseren zijn zeker binnen die wat wij de cure sector noemden ze ziekenhuizen maar
ook binnen de dus de zorginstellingen dus er is zowel zeg maar een soort opwaartse druk vanuit mensen zelf die die daar ook steeds meer in belang voelen van joh hij was net over thuis de thuis situatie
heel veel mensen zijn thuis ook gewend om een afval te scheiden waarom doen we het dan niet hier tegelijkertijd is er van bovenuit natuurlijk er door de wet en regelgeving komt er ook steeds meer druk in die twee dingen komen heel goed bij elkaar samen in die sector
Marnix Kluiters
ja tegelijkertijd zal je daar ook aan allerlei kwaliteitseisen moeten blijven doen, wat de uitdaging natuurlijk ook begon. Sander, terug naar jou, want we gaan het ook hebben over CSRD in dit gesprek. Ik kan me voorstellen dat dat best wel wat de weeg brengt in het bedrijfsleven.
Sander Leenders
Hoe zit dat precies? Ik denk allereerst de EU met de CSRD, Corporate Sustainability Reporting Directive, een wetgeving waar ook wij als beursgenoteerd bedrijf aan te voldoenen hebben. Wat behoudt dat wij over 2024 moeten
rapporteren. Binnen de CSRD is er sprake van een scope 1 en scope 2 die je eigenlijk in de keten zelf onder controle hebt en directe invlo praat en waar zij de meeste impact op hebben.
Marnix Kluiters
Als we even platz aan scope 1 en 2 wat meer over de eigen organisatie en scope 3 is grofweg wat de klant met je producten ook doet.
Sander Leenders
Correct. En dat zie je dus ook bij de nieuwe, onze eigen scope 1 en 2 die we willen reduceren. Voor 2030 praten we over 50% reductie doelstelling op scope 1 en 2 en 25 op scope 3
maar anderzijds zijn wij bij onze klanten zitten wij in de scope 3 dus alle initiatieven die bij nemen hebben ook meteen positieve impact voor
Marnix Kluiters
onze klanten en dus als iemand anders scope 3 opschrijft en daarop wil gaan sturen dan zijn ze heel blij dat jullie naar 50% reductie gaan correct ja dus 30 tegelijkertijd hopen jullie dat dan ook bij andere bedrijven te doen. Maar nog even die CSRD zelf, want dat is best wel wetgeving die veel gaat veranderen.
Volgens mij ook veel meer vanuit de accountants et cetera gaat vragen. Wat is het nou precies?
Sander Leenders
Ja, het is uiteindelijk een directive waarbij er een verplichting is om te rapporteren op alle datapunten binnen die scope zoals we net al bespraken. Het is daarmee ook een enorme kans want het geeft heel erg veel inzichten voor alle bedrijven waar en op welk moment de grootste CO2 uitstoot plaatsvindt.
Dus het is een wetgeving, een directief die opgelegd is rondom het rapporteren van CO2 of sustainability impact. Ja en wat we natuurlijk vanuit vroeger veel zagen was dat er
Marnix Kluiters
één meter was en als je nou ziet als je dashboard kast je in de auto dan was vroeger toch vooral de financiële winst denk ik wel leidend en zeker ook hoe ons accountensysteem nog eens ingesteld. En nu ga je meerdere parameters krijgen waar je ook op moet gaan sturen of in ieder geval wat het
inzichtelijk maakt. Want we zouden kunnen zien dat we 150 kilometer per uur rijden, maar je moet natuurlijk ook nog kijken of je binnen bepaalde andere assen goed scoort.
Is het zoiets wat we kunnen zien? Dat we gewoon een beter beeld hebben over wat de impact is die we hebben op allerlei andere assen?
Sander Leenders
Een beter en transparanter beeld. Dus het voordeel ook van CSRD is dat het onder als bedrijf, daar ben je ook verplicht over te rapporteren.
Ik denk dat dat ook heel erg krachtig is, dat bedrijven echt teruggaan naar een diepere purpose om impact te maken.
Marnix Kluiters
Ja, want we zien natuurlijk de meest fantastische slogans altijd voorbij komen, waarvan het dan maar de vraag is of dat ook klopt. En dit gaat eigenlijk een beetje het fundament er ook onder zijn, als ik jou goed begrijp.
Sander Leenders
Ja, en in die zin, we hebben een CSRD rapportage ontwikkeld, waarbij we met al onze klanten, althans klanten die daar voor openstaan om daar met ons het gesprek over te voeren, in dat dashboard willen duiken.
Een dashboard met data die gevalideerd is door TNO, als ook de Royal Haskoning. en vanuit daar inzichten te vergaren waar we dan oplossingen met elkaar kunnen bespreken dus echt een rol te pakken in de gehele keten ja dat je te hard rijdt en informatie is leuk maar uiteindelijk
Marnix Kluiters
moeten natuurlijk ook dan een correctie opvolgen moet niet moest het uiteindelijk natuurlijk wel zien als handelingsperspectief om er ook wat mee te gaan doen willen ik denk dat jij ook wat meer bij die klanten zitten die daar aan te wachten op jullie tools en en allerlei zaken die daaraan gekoppeld zijn nou dat denk ik wel dat
Willem Sterkenburg
denk ik wel omdat zeker zeker de koplopers zeg maar die die die zijn al voor een groot deel klanten en nu komt eigenlijk niet de hele middengroep die komt daar nu nu achteraan en en wat zand net al zei die vrijblijvendheid is eraf
het is het is het is gevalideerde betrouwbare informatie geaccordeerd door een account en dus het is ook niet meer zomaar nou ja, we schrijven iets op en daarmee zijn we weer klaar voor een jaar. Uiteindelijk gaat het natuurlijk om
je weet dan waar je staat en als je ambities hebt, weet je ook waar je naartoe wil. Dat is hetzelfde met een onderneming gewoon met de financiële jaarcijfers. Je maakt een budget en je zegt, nou dit is mijn ambitie voor volgend jaar. Dat ga je straks ook zien op
die CSRD reporting. En dat gat zeg maar tussen waar je nu staat en waar je naartoe wil, daar heb je allerlei projecten, programma’s en initiatieven voor nodig om daartoe te komen. Nou, laten wij nou net de organisatie zijn die daar invullingen aan kan geven samen met onze klanten.
Ook met leveranciers en andere ketenpartners die daar een rol in kunnen spelen.
Marnix Kluiters
Ja, en hoe geven jullie daar dan precies inzicht in?
Willem Sterkenburg
Ja, op verschillende manieren. Daar is het heel hoog over, zoals ik het net zei. Die herinrichting van processen, gedragsverandering en die data die dus dat inzicht geeft. Ja, we hebben een roadmap ontwikkeld waarin we eigenlijk heel generiek zeggen aan de voorkant.
Gaan we eerst even heel goed dat gesprek aan met die klant. Hoe logisch dat ook klinkt, maar heel vaak blijf je toch hangen in datgene wat je hebt. En als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg. Dus je zult ook anders naar die processen moeten kijken.
Dus doorvragen aan het begin van zo’n traject is super belangrijk om echt naar boven te krijgen wat je nou je doel en je ambitie is en niet iedereen hoeft per se koploper te zijn je hoeft niet allemaal naar zero
waste maar je maar je wil vooral helder hebben wat is nou het ambitie niveau wat je als organisatie ook kunt waarmaken en daar gaat het vooral om en als je dat met elkaar scherp hebt dan kun je daar dus ook de juiste programma’s op op op loslaten om daar toe te komen en dan blijft het eigenlijk
ook een continu proces want je bent niet met een programma ben je klaar je zult echt dat nou ja eigenlijk continu gedurende die hele roadmap hem wat heb je vaak over een meerjaren trek naar pak hem bij 2030
toe zijn eikpunt waar natuurlijk heel veel bedrijven nu op op zich oprichten ja dat is nog maar vijf jaar maar het is ook nog vijf jaar dat er gebeurt ik veel in vijf jaar dus dan zul je echt goede manier ook continu ook sturing aan moeten geven om om wel dat doel te gaan te gaan
Marnix Kluiters
realiseren ja en zie je nou ook dat we door die wetgeving en ook de tooling die er dan is of of de handreiking die ook worden gedaan dat er al ja of dat er misschien ook gewoon in zicht te zijn waarvan mensen denken van hey dat wist eigenlijk helemaal niet dat kunnen we echt
Willem Sterkenburg
wel anders doen of dat de hele andere beslissing ook genomen worden ja kijk in die zin ik ben er de hele dag mee bezig ik vind het super belangrijk maar het is ook geen rocket science wat wij doen zeg ik altijd de in je de vrienden voor gesprek al even aan. Als ik dan thuis kom.
Dan ga je misschien wel eerst in mijn prullenbak kijken. Wat zit er nou in. Dat is wat wij bij klanten dus ook doen. Wat we letterlijk doen is de prullenbak omdraaien. Wat heb je nou aan afval. En vooral in datgene wat je nu nog weggooit als afval.
Dus als restafval. Wat verbrand wordt. Wat zit er daar nou voor waardevolle grondstof nog in. En dan komt iedereen altijd weer tot de conclusie. Dat er nog heel veel waardevolle materialen in zitten. Die of voorkomen hadden kunnen worden in het begin van de keten waarom heb ik het of op een betere manier gescheiden kunnen worden zodat zeg maar dat echt
als grondstof gebruikt kan worden en dat inzicht ja daar start het wel vaak mee en dat doen we op verschillende manieren om dat inzicht te geven en dat is wel een goed vertrekpunt om te kijken naar ja ja wat wat wat is het überhaupt haalbaar en en waar zitten de kansen ja en zo interessant
Marnix Kluiters
wat jij zegt zitten heel veel waardevolle dingen in. Je had het eerder al over ecologie en economie. Ja, als wij met z’n allen heel veel waarde gewoon weggooien of verbranden, dat is natuurlijk ontzettend zonde. Dat kost toch ook gewoon mega veel geld? Gaat deze hele wetgeving dan ook gewoon heel veel geld opleveren?
Of hoe moet ik dat zien?
Willem Sterkenburg
Nou, sommige stromen zijn echt goedkoper dan als je het als restafval laat verbranden. Wat je zult zien, en dat is afgelopen jaar al inzit, is dat de overheid steeds meer belasting gaat heffen op het verbranden van afval, om dat gat zeg maar tussen recycling en verbranding financieel ook steeds aantrekkelijker
te maken. Er zit ook die producentenverantwoordelijkheid, daar we het misschien nog even over hebben gehad, zit daar ook in. Dus producenten moeten gaan betalen voor de producten die ze op de markt brengen, zodat je een systeem krijgt waarin het voor de gebruiker, de bedrijf in
dit geval, goedkoper is om daar vanaf te komen. Kijk naar alles rondom het plastic. Maar de waarde kan ook zitten in… en daar is die CSRD natuurlijk weer dan zo belangrijk voor. Het gaat niet alleen meer om die financiële waarde. Het gaat ook om die ecologische waarde, die CSRD.
De uitstoot van datgene wat je doet… en de mate van circulariteit als onderneming waar je mee bezig bent. Op die twee elementen zit dat CSRD-verhaal. Daar moet je ook op gaan rapporteren. En dat wordt daarmee net zo belangrijk als iets wat misschien 100 euro goedkoper is.
Dan als je het bij elkaar zou laten.
Marnix Kluiters
Dus in de kern is het eigenlijk gewoon een betere waarde afweging.
Willem Sterkenburg
Ja, ja.
Marnix Kluiters
Ja, Sander, als we dan terug gaan naar jou. Hoe zie jij dit? Want zie jij dat ook als een belangrijke toer? Want ik kan me ook voorstellen dat er heel veel meer gerapporteerd moet worden. En dat dat ook niet altijd even fijn is. Ik ben zelf ook ondernemer. Hoe meer administratie.
Ja, ik zit daar niet echt op te wachten.
Sander Leenders
Ik denk dat dat wel een terecht punt is wat je aanhoudt en wat ook veel bedrijven als uitdaging, inclusief ons bedrijf als uitdaging zien bij de CSRD. Je praat echt over meer dan 500 datapunten waarop gerapporteerd moet worden.
Dat betekent ook dat je meer met elkaar gesprek moet en dat je ook alle hulp kunt gebruiken op die datapunten. Toch wil ik het vooral glas halfvol blijven zien en het gesprek met elkaar voeren op die inzichten die je daaruit houdt.
En vanuit Renewi ook wij hebben die duurzaamheidsdoelstelling. Wij willen van het afval wat we ophalen, daar zit ook de kern, waste no more, 75% recyclen.
Circulair hebben. En dat we zo’n laag mogelijk deel wat naar de verbranding gaat.
Marnix Kluiters
Ja, en als je dan, wou jij er nog iets op aanvullen?
Willem Sterkenburg
Ja, nou ja, dat wij dus ook ons zorgen met de tooling die we hebben. Maakt het voor bedrijven natuurlijk heel eenvoudig of veel makkelijker om die inzichten te krijgen. En dat helpt natuurlijk bij die bedrijven sowieso al.
Want ga maar ze inderdaad al die informatie ophalen. Als ze bij al die 500 datapunten heel hard moeten trekken om die informatie te krijgen van je leveranciers. Dan is het ook wel prettig dat je een leverancier als Renewi hebt die dat kant en klaar voor jou aanlevert.
Sander Leenders
En let op, het is niet puur Renewi. Ikzelf, maar Willem, andere collega’s, je zit daar echt met meerdere leveranciers, met regie van de klant, te kijken naar welke
inzichten het zijn. En dat vind ik het krachtige, dat je echt met elkaar alle partners in die keten je impact wilt maken.
Marnix Kluiters
Ja, want je zegt al een aantal keer wat interessants. Dat dit soort wetgeving het ook oplevert dat je op een betere manier, volgens mij, ik vertaal het even vrij, in gesprek, dialoogwoordig, kan gaan met de mensen om je heen. Is dat dan ook wat jij ziet als belangrijke kans?
Dat het eigenlijk gewoon meer materie geeft om een goed gesprek met elkaar te kunnen voeren?
Sander Leenders
Ja, zo’n directive is wel degelijk een trigger om te kijken naar je eigen bedrijfsprocessen en ook je afhankelijkheden van andere partijen. In dit geval in de context van duurzaamheid.
Dus ja, dat levert het absoluut op en dat merken we ook. Kijk, voor ons is de kans de uitdaging. Hoe zorgen we dat we onze grote klanten aan de ene kant goed bedienen, maar tegelijkertijd ook de bloem is de bakkerij in de binnenstad die andere behoeften en vragen hierom trend heeft.
Want CSRD vooralsnog is die verplichting die betreft met name de grote bedrijven. Je moet over 2024 rapporteren, maar ook de wat kleinere bedrijven krijgen in de media mee.
Wat is het? Wat staat het voor? En hebben we in veel gevallen ook een eigen duurzaamheidsdoelstelling. Dus laten we vooral zorgen dat we met elkaar zoveel mogelijk impact maken. En niet enkel de grote bedrijven.
Marnix Kluiters
Ja, en jij hebt het over impact maken. Dan kunnen we natuurlijk ook zeggen van reporting leuk. Meten is weten belangrijk. Goed gesprek. Maar daar zit ook nog wel een ander aspect aan. Dat daar niet een grote punt moet staan. Van nou weten we het en dan doen we er niks mee.
Hoe zie jij die balans daarin? Gebeurt er ook echt al heel veel andere
Sander Leenders
dingen? Ja, ik zelf ben zeer van het meten is weten is actie. Dus zonder die actie krijgen we ook geen verandering. Verandering in ons gedrag, in de perceptie, hoe we in
ons geval dan naar afval kijken. Dus door die dialoog kom je echt tot concrete inzichten. Bij klanten, het team van Willem, hebben we bijvoorbeeld wastelabs, waar we met elkaar kijken naar wat voor soort afval komt hier nou aan?
Hoe sorteer ik dat het beste? Wat gaat bij restafval, maar wat kan ik ook bij papier of naar andere stromen in de bak doen? Dus die sorteringen, dat gesprek en daarmee de gedragsverandering creëren is cruciaal.
Marnix Kluiters
Ja, en wou jij nog iets daarop aanvullen?
Willem Sterkenburg
cruciaal ja en waar jij nog iets daarvan ja ja je ziet ook je had het over gaan ze ermee aan de slag je ziet zelfs dat de sectoren die nog niet verplicht zijn voor de zorgsector dat die de die handschoen nu al oppakken en zeggen naar mij zijn nog niet verplicht en maar maar we willen de nu al wat mee gaan doen dus dat is wel een positief signaal want het komt er wel aan natuurlijk ook
Marnix Kluiters
als je hebt over willen en kunnen dan kan ik me ook voorstellen dat jullie als ja afvalrecycler toch ook wel heel erg bij gebaat zijn als de meer vraag komt naar duurzaamheid vanuit de markt dat je in die zin ook wel blij bent met een overheid die daar scherper op gaat zitten dat het ook gewoon
afgedwongen wordt in hoeverre zien jullie dat als ja als als een fijne hervorming van de markt eigenlijk waarbij er ook geduwd wordt natuurlijk vanuit het moeten uiteindelijk zijn we een
Sander Leenders
burgersgenoteerd bedrijf en hebben we ook naar onze aandeelhouders een rol te spelen ik denk Ik denk wat Willem goed aangaf, die balans tussen ecologie en economie. Maar dan zie je ook dat het hartstikke mooi samen gaat.
Waarbij je aan de ene kant op een commercieel duurzame manier impact maakt. Maar tevens ook vanuit het maatschappelijke belang op natuur en milieu.
Marnix Kluiters
Willem, hoe is dat voor jou? Want ik kan me voorstellen dat jij bij organisatie rondloopt en dat je daar ook hele verschillende geluiden hoort. Of is daar ook best wel een eenduidig geluid dat iedereen best wel blij is met de wetgeving nee nou ja de
Willem Sterkenburg
de bedrijven waar wij nu zitten van oudsher die zijn dat zijn in de regel wel de koplopers geweest en nog steeds helpt op dat op dat vlak dus die hebben een soort raar mijn om het intrinsieke motivatie die hadden heel snel in gaat een dit geeft mij of een concurrentieel voordeel of het
vindt heel erg passen bij het bedrijf wat wij willen zijn er van van shareholding en stakeholder value zeg maar wat ook rondom de financiële crisis ook wel heel erg sterk naar boven kwam. Nou, dan heb je een beetje de usual suspects die daar al frontrunner in zijn.
Maar je ziet natuurlijk wel dat het, kijk, daar is de overheid natuurlijk ook voor. En laten we vooral hopen dat het een betrouwbare overheid blijft, dat die het speelveld duidelijk maken. En binnen dat speelveld ben je als organisatie natuurlijk zelf vrij om de eenvulling aan te geven.
En de ene zal harder willen gaan dan de ander.maar maar dat maar die piketpaal te zien zijn overheid slaat zijn natuurlijk wel belangrijk ook voor ons om daarop te kunnen investeren samen met onze klanten die stip
Marnix Kluiters
aan die horizon te kunnen zetten ja want de stroming gaat eigenlijk gewoon dan steeds meer de goede kant uit naar die duurzame economie waar we het uiteindelijk over ja ik zeg wel
Willem Sterkenburg
eens en excuus even mijn vele engels maar dat dit dit is geen lijst er heeft met zegt de lijst is top rate je moet je moet als bedrijf en dat we zien dat bijvoorbeeld ook aan, als ik naar onze eigen organisatie kijk, het type mensen wat bij ons nu solliciteert of wat een traineeship wil hebben, is echt een heel ander type mensen dan dat vijf of tien jaar geleden bij ons aanklopte.
Die wilden allemaal naar Shell en dat soort bedrijven. Nou, dat is vandaag de dag toch echt wel anders.
Marnix Kluiters
Ja, dat is wel mooi dat we vanuit verschillende windrichtingen die krachten op die duurzame economie wel zien toenemen, denk ik. Waar ik ook nog wel even benieuwd was, want toen ik me even ging verdiepen nog in de CSRD, dan zag ik ook dat begrip materialiteit
voorbij komen. Nou heb ik zelf een jaar accountie gestudeerd, dus dan weet ik wel wat dat is, maar dat gaat eigenlijk over de mate van belangrijkheid. En daarin moeten bedrijven ook zelf volgens mij een analyse maken in wat voor hun de topics
zijn. Hoe zit dat precies en hoe verhoudt zich dat ook tot het werk wat jullie doen?
Willem Sterkenburg
Ja, nou ja, kijk die dubbele materialiteit zien wij vooral ook als een kans, want wij zullen zeggen tegen onze klant, pak die nou op, want dat is het mooie van afval. Het is heel eenvoudig in die zin.
Iedereen snapt het, iedereen heeft er ook een mening over. Neem een klant als Schiphol. We hebben Schiphol als klant. Daar zal het afvalmanagement niet die impact maken op het gebied van CSD als het verminderen van het aantal vluchten of op een andere manier airlines verplichten
om met een andere soort kerosine aan de slag te gaan. Dus die impact op het totaal is natuurlijk heel klein. Alleen het is wel heel zichtbaar en heel concreet. Het vergt relatief weinig investeringen om ermee aan de slag te gaan. Ik had het net over die stakeholders. Nou ja, als je op die manier van de kant wil komen en laten zien als organisatie
wij zijn hier mee bezig en we maken hier in de eerste stap. Het is natuurlijk een enorme olifant die CSRD-wetgeving. Dus hak hem nou in kleine stukjes en pak dan dat plakje afval. Is vast en ga daarmee aan de slag.
Dan zul je zien dat je gelijk al mensen meekrijgt in de goede richting. En vanuit daar kun je die steeds grotere projecten gaan oppakken. Dat is hiervoor ons verhaal richting de markt.
Marnix Kluiters
Ja, en ik kan me daarbij ook voorstellen dat… We hadden het net over scope 1, 2 en 3. Dat is eigenlijk een beetje eigen organisatie versus wat er bij andere partijen gebeurt, waar je wel invloed op hebt. Dat dit natuurlijk ook heel dicht zit op jouw eigen invloedssferen. En dat het daarin wel belangrijk is
om dat mee te nemen. En dan kan ik me ook nog voorstellen dat het een stukje geloofwaardigheid is. Want als je heel erg gaat duwen op andere partijen en zelf overal het afval bij wijze van spreken naast de prullenbak hebt liggen, dat zet natuurlijk ook niet echt zodaan.
Sander Leenders
Nee, precies. We zien ook, even terug naar eigen en afhankelijk van de anderen, we zien in tenders, noem het aanbestedingen ook, dat daar een beweging gaande is dat partijen ons ook meer op kwaliteit beoordelen.
Waar het voorheen puur prijs was, zie je meer en meer bedrijven ook kijken naar oké, op welke manier ondersteunt in ons geval Renewi dan mij met mijn duurzaamheidsdoelstellingen.
En ik denk dat dat ook gewoon een hele mooie kans is. En daar is CSRD een onderdeel van, maar zijn er vele, ja, meerdere projecten.
Marnix Kluiters
Ja, en ik kan me tegelijkertijd ook voorstellen dat die CSRD, die enorme olifant dus, dat jullie die wel inzichtelijk maken door ook daar inzicht in te geven van, op deze manier kun je er succesvol mee aan de slag gaan. Is dat ook een van jullie doelstellingen?
Sander Leenders
van mijn slag aan dat ook een van jullie doelstellingen ja maar vooral ook dat willen zij het afval is gewoon enorm tasbaar en wat wat noodzakelijk is is die gedragsverandering en die kun je vooral aan van afvallen hij vindt dat wel grappig dat jullie het zo over die tastbaarheid
Marnix Kluiters
hulp terwijl de meeste mensen toch zoveel mogelijk een liefst van afval af willen blijven ja maar dat is de hele grote mind verschuiving die we moeten gaan maken dat ja afval niet iets vies is maar iets ontzettend waardevols wat gewoon weer niet een tweede leven maar nieuw leven krijgt
Sander Leenders
zoals natuurlijk ook in de natuur gaat. Nou we zijn echt hele mooie voorbeelden. Een voorbeeld is dat we uit de binnenkant van oude koelkasten, we recyclen dat tot bijvoorbeeld
playmobil poppetjes. Dus je brengt het terug als gerecycled speelgoed en daar zijn zo’n voorbeelden van die cirkeler economie vers die lineaire economie
ja daar zijn wij trots op en gepassioneerd over maar ja absoluut
Willem Sterkenburg
jij waar nog iets zeggen naar de was weer een wat algemeen ommerken we zijn al geëvalueerd zeg ik wel eens van van vuilnis naar afval en we willen nu het wordt grondstoffen zoveel mogelijk zeg maar van toepassing laten zijn
nou dat stadium daar zitten we nog meer in wat als je zegt ik kom hier om jullie grondstof te bekijken en kijk eens mama wat ik wat komt iemand doen maar de maar maar in die zin zie je wel vooruitgang om het zomaar even te noemen het is niet iets iets wat je weggooit het is iets waardevols wat je een nieuw
Sander Leenders
leven wil geven als je als je hier de graag je eruit er staat er ook grondstoffen centrum ik geef je anders maar menig geen denkt nu tegenwoordig
Willem Sterkenburg
dat jij het de meubilair komt weghalen als jij ja dat kan ook
Marnix Kluiters
nog even in op iets anders want het is natuurlijk wel heel erg mooi dat er wetgeving aankomt. Die ook verplicht tot meer duurzaamheid tegelijkertijd. Ik haal de laatste tijd ook in lezingen vaak het woord motivatie aan. Dat schijnt hoe Belgen het hebben over motivatie waarin het moeten centraal staat.
Je had het ook heel sterk over het moet geen moedje zijn. We moeten uiteindelijk die transitie wel gewoon ook met z’n allen willen. Hoe verhoudt zich dat tot het hele verhaal? Ook waar we het nu over gehad hebben.
Sander Leenders
Het is een beetje de discussie. Zien we Sierse herdie als een lust of als een last? En wij zien het absoluut als een lust, als een kans, wat ik meermaals al heb benadrukt.
Dus absoluut geen moedje. Er zit een verplichting aangekoppeld. We omarmen die. Het voorkomt greenwashing in bredere zin. Maar de gesprekken die wij ook intern al met elkaar hebben over die ontwikkelingen,
de kansen die er liggen, hoe we daar onze klanten in kunnen ondersteunen, dat creëert een hartstikke mooie energie die ik absoluut als kans, als lust wil omzuizen.
Marnix Kluiters
Ja, zie jij het ook als lust willen?
Willem Sterkenburg
Ja, natuurlijk. Maar dat komt natuurlijk ook omdat wij zitten in het hart van die circulaire economie. Ik werk al heel lang voor deze club en als ik vroeger op een feestje vertelde, waar werk je? Dan zei ik, nou ja, iets in de vuilnissector.
Dan stond ik echt na twee seconden in mijn eentje met mijn biertje aan die staattafel. Als ik vandaag de dag zeg van joh, ik werk bij Renew, wij doen iets in de circulaire economie, dan staan ze allemaal om me heen, oh hoe dan? En dan komt altijd weer die vraag joh, maar jullie gooien toch al je af en weer met elkaar
achteraf? Nou, dat is natuurlijk pertinent niet waar. Maar, dus ja, het geeft natuurlijk veel meer waarde aan datgene wat wij doen. En ik denk dat wij ook vanuit de positie die Renew heeft, vanuit die regierol zeg maar binnen die circulaire economie.
Ja, we daar op heel veel vlakken van toegevoegde waarde van onze klanten kunnen zijn. En uiteindelijk dus ook, ja dat klinkt een beetje pathetisch, misschien maar ook gewoon voor een betere wereld.
Marnix Kluiters
Ja, nou als je het nou over die betere wereld hebt, dan staan er heel veel mensen volgens mij klaar ook om de arbeidsmarkt te betreden. Mijn slotvraag lijkt ook altijd hetzelfde. Wat zouden jullie die mensen, die nieuwe generaties in die klaar staan om ook aan het werk te gaan mee willen geven dan start ik even bij jou willem en dan rond ik hem zo bij
Willem Sterkenburg
jou af zal ja ja ja ik heb drie pubberende zonen en die zitten allemaal in een generatie zet dus wat mij veel begint het met gewoon van hard werken is nog nooit iemand dood gegaan dus dus dus dus
een bepaalde ja weet je durfdiscipline en doorzettingsvermogen zijn voor mij drie aspecten die belangrijk zijn om ergens toe te komen. Dus dat zou ik ze sowieso willen meegeven. We hebben het lef om dingen
te gaan ondernemen en te doen en fouten te maken en een keer je neus te stoten. Zorg ook dat je door het blijft zetten. Dus dat je niet gelijk bij de pakken neer gaat zitten als het een keer tegen zit. Want that’s life. Het zit altijd een keer ergens tegen. En die discipline heb je daarvoor dus ook nodig
om dat te doen. Dus als ik dat even op mijn eigen huissituatie reflecteer, dan is het ook gewoon een kwestie van vroeg op en hard werken. En dan is dat niet de enige rand voorwaarde, maar het is wel belangrijk om ergens te komen.
Marnix Kluiters
Hoe is dat voor jou Sander?
Sander Leenders
We hebben een zoon van 13, los van het fanatisme rondom zijn Playstation en wat daar mogelijk is, vind ik vooral de dialoog met hem mooi. Over wat is nu de mens, natuur, milieu.
Welke rol hebben we daarin. Het besef. En dat vind ik soms heel lastig om dat duidelijk te maken. Maar de wilde die we toch eigenlijk in Nederland hebben. En vooral die dialoog met hem. En dan zie je ook hele leuke kritische vragen. Waarvan hij zich waarschijnlijk niet beseft dat ze bedoeld kritisch zijn. Maar die je toch als volwassen teweeg brengt.
En dat vind ik ook, als ik kijk naar de generatie die bij ons aan de deur klopt, als mogelijke nieuwe medewerker, de scherpte, de passie en ook de kritische vragen
houden ons enorm scherp en zorgen voor nieuwe oplossingen, aanvullende oplossingen, waardoor je met elkaar nog meer impact kunt maken. Dus ja, ik vind dat prachtig.
Marnix Kluiters
En Willem had het net over durf. Moeten medewerkers, jonge medewerkers, vooral durven om die kritische vragen dan te blijven stellen?
Sander Leenders
Wat ons betreft wel, want dat houdt ons scherp. En we zijn één team om die impact te maken. Dus het durf absoluut. Wel gekoppeld aan ook een stukje realisme. Want anders blijft het een vergezicht wat er in theorie mogelijk is.
Maar in the end willen we ook concrete stappen zetten. Dus durf met een gedwongen stukje deel is.
Marnix Kluiters
Nou, ik zou zeggen iedereen die jongens dit zit te luisteren bij Renew, je werkt, ga vooral mailen en aan de slag. Zijn volgens mij heel veel goede ideeën. Ik wil jullie heel hartelijk danken voor de Seunens Show en de podcast en het interessante verhaal. En ik zou zeggen ga vooral ook zo door, want interessant hoe dat werkt op zowel
de eigen organisatie als ook bij het faciliteren bij de klanten. En ja, laten we er vooral in laten vergaan dat die CSRD niet een last, maar een lust wordt. Een enorme kans om die wereld te veranderen. Dankjewel.
Sander Leenders
Super, dankjewel. Dank Marjx.
Willem Sterkenburg
Wil je de interviews terugluisteren met andere CEO’s, politici, wetenschappers en activisten? Of meer weten over EcoSofie? Kijk op EcoSofie.net