Het kantelpunt van oceaanstromingen nadert
We weten meer over de maan dan over de oceanen. Bizar, als je bedenkt dat kennis over de diepzeeën ons helpt om de dynamiek rondom klimaatverandering te begrijpen. Neem nou de noord-zuidstromingen in de Atlantische oceaan: die zullen onvermijdelijk veranderen als de aarde warmer wordt – en daardoor zal het klimaat in West-Europa veranderen, en in de rest van de wereld.
De natuur liegt nooit
Als iemand kan uitleggen waarom het begin november nog voelt als eind april, wat de rol van wolken is bij klimaatverandering en waarom de CO2-uitstoot moet worden teruggebracht, dan is het klimaatonderzoeker Frank Selten. ‘We waren in feite op weg naar een nieuwe ijstijd, maar omdat we het systeem verstoren, koelt de aarde niet af maar warmt het juist op.’
Groen leven hoeft niet perfect
We lopen tegen de planetaire grenzen aan, de aarde warmt op en de klimaatcrisis is een feit. Zinkt de moed je in de schoenen? Luister naar Nadine Maarhuis, want zij ziet het nog helemaal zitten. ‘Beter een grote groep mensen die imperfect groen leeft, dan een kleine groep die dat perfect doet.’
In 2050 begint de energietransitie pas
De energietransitie is complex. Te complex, volgens Marien Boonman. Als eigenaar van Energy Fact laat hij van zich horen op social media, waar hij vooral de feiten van de fictie rond energie wil scheiden. Energiepopulisme, zoals hij het noemt, leidt af van echt belangrijke zaken, zoals de realisatie van de energietransitie. Dat is kwalijk, want die staat wel degelijk onder druk: “We zijn er in Nederland goed in om zaken heel ingewikkeld en complex te maken.”
Eerlijkheid en rechtvaardigheid als sleutel voor verandering
Niet iedereen staat open voor verandering. Sterker nog: sommige mensen zetten stevig de hakken in het zand. Gedrag aanpassen voor het klimaat? Bah, liever niet. Waar komt die weerstand vandaan? En hoe kunnen we daarmee omgaan? Marnix praat erover met Kees van den Bos, hoogleraar sociale psychologie en auteur van ‘Elkaar eerlijk behandelen’. “Luister je goed naar mensen, dan voorspel ik dat een grote meerderheid zich coöperatiever opstelt.”
The sky is the limit
De luchtvaart blijft alsmaar in omvang groeien en heeft daarmee een steeds grotere impact op het klimaat. Dit past niet in een wereld die per 2050 koolstofneutraal zal moeten zijn. Technologische oplossingen hebben maar een beperkte impact. We zullen vooral moeten streven naar een reductie van het aantal lange-afstandsvluchten.