Na een loopbaan als onder andere ingenieur heeft Mark zich ontwikkeld tot trainer en coach op het gebied van persoonlijk leiderschap. Mark: ‘Mensen denken dat leiderschap gaat over leiding geven, bijvoorbeeld op het werk. Maar elke vorm van leiderschap begint met persoonlijk leiderschap. Initiatief tonen, proactief zijn, verantwoordelijkheid nemen en zelf de koers van je leven bepalen.’
Dat sluit goed aan bij mijn eigen interesse. Tijdens een tegenvallende stage realiseerde ik me dat ik niet op mijn plek zat. Een skivakantie voor mensen met een visuele beperking en de documentaire Rendement van Geluk bekrachtigden mijn gevoelens dat het leven draait om het creëren van maatschappelijke waarde. Dat vormde de aanleiding om met deze podcast over duurzaamheid te starten. Bij Mark ontstond de ambitie om meer met duurzaamheid te gaan doen toen hij op het punt stond vader te worden. ‘In datzelfde jaar zou mijn vader tachtig worden. Dat zette me aan het denken: hoe zou de wereld er uitzien als mijn kind z’n tachtigste verjaardag viert? Dat abstracte jaartal uit de IPCC-rapporten, 2100, werd concreet: mijn kind leeft dan misschien nog, misschien nog langer. Duurzaamheid kreeg voor mij direct een andere lading.’
Plastic verpakking versus wereldreis
Het heeft nut om je in te zetten tegen klimaatverandering, dat willen we meegeven met dit boek. Maak dan wel met slimme keuzes die echt impact hebben. Natuurlijk zijn er mensen die liever hun kop in het zand steken, en mensen die zich richten op – volgens mij – de verkeerde zaken. Die letten in de supermarkt goed op dat ze niet teveel plastic in hun winkelwagentje gooien, maar vliegen ondertussen de hele wereld over.
Bepaal dus eerst welk gedrag het meeste impact heeft op de planeet. Daar heb ik bijvoorbeeld Babette Porcelijn over geïnterviewd voor mijn podcast. Zij geeft aan dat een groot deel van onze impact verborgen is, tachtig procent blijft onzichtbaar. Minder vliegen en meer spullen tweedehands kopen heeft meer impact dan in plastic verpakte boodschappen vermijden. Mark: ‘Interessant inzicht, maar je blijft dan binnen consumenten-activisme. Je kunt meer doen. In ons boek geven we aan dat je verschillende stemmen kunt laten horen: je stem als consument, maar ook je politieke stem bij verkiezingen. En je stem als investeerder, kijk bijvoorbeeld wat je met je spaargeld doet en kies voor beleggingsinstanties die niet bijdragen aan negatieve zaken in de wereld, zoals de gokindustrie of de tabaksindustrie.’
Ha, een spoiler
Je hebt dus je stem als werknemer of ondernemer. Dat zijn 80.000 uur, genoeg om een groot verschil mee te maken. Moet je dan in de top van het bedrijfsleven zitten? Spoiler voor de volgende editie van deze podcast-serie: nee. Mark en ik zien de oplossing in een simpel model, bekend uit leiderschapstheorieën: de cirkels van invloed en betrokkenheid. In de cirkel van betrokkenheid vallen zaken zoals het weer. Daar verander je niks aan, het is wat het is. Je kunt je wel kleden naar het weer, dat is de cirkel van invloed. In die cirkel zit jouw gedrag, hoe ga je om met de omstandigheden. Mark: ‘Betrek je dat op duurzaamheid, dan kun je bijvoorbeeld je werkgever aanspreken als het afval bij jullie op het werk niet wordt gescheiden. Spreek mensen van facilitair beheer aan: mensen, waarom gooien we dat bij elkaar? Je trekt dan iets vanuit de cirkel van betrokkenheid naar jouw cirkel van invloed. Of het beleid wordt veranderd, daar heb je geen invloed op, maar dan heb je wél gedaan wat je kunt.’
Overtuigen werkt averechts
Ga aan de bak, dat is onze boodschap. En doe dat slim. In ons boek bespreken we wat zin heeft en wat niet. Mark legt uit: ‘Er zijn dingen die intuïtief goed voelen, maar dat niet zijn. Mensen die niet in klimaatverandering geloven, willen we graag overtuigen met feiten. Terwijl uit onderzoek blijkt dat dat geen enkele zin heeft. Sterker nog: ze bewegen juist de andere kant op. Je kunt blijven hameren op de feiten, maar het werkt averechts. Wij geven je tips hoe je – ondanks dat soort inzichten – toch duurzame ambitie kunt tonen en impact kunt maken.’
Luister naar het volledige gesprek tussen Mark en Marnix in de podcast Duurzame Ambitie 1: De cirkel van duurzame invloed
Bestel ons boek en maak werk van je duurzame ambitie
Het boek Duurzame ambitie is vanaf 30 januari overal te koop, bijvoorbeeld via Managementboek of in de boekwinkel. Sta ook even stil bij de voor jou meest duurzame aanschafoptie: een e-book als je een e-reader hebt en anders een fysiek exemplaar.