Meer dan duizend vrachtwagens met het Renewi-logo rijden dagelijks door Nederland om bedrijfsafval op te halen, elk jaar zo’n 7 miljoen ton. Dat wordt op de locaties gesorteerd, om het weer te kunnen recyclen tot grondstoffen. ‘Ongeveer twee derde van het afval dat we ophalen, kunnen we recyclen. Eén derde kunnen we niet verwerken, nóg niet.’ En hoewel leven van afval onze bestaansreden is, wil managing director Marc den Hartog het liefst zo min mogelijk afval zien. ‘Afval bestaat niet, daar zijn wij van overtuigd.’

Niet uit elkaar trekken

Eens in de zoveel tijd trekken Marc en zijn collega’s een paar vuilniszakken open om de inhoud te analyseren. ‘In zogenaamde waste labs bekijken we wat er wordt weggegooid. We komen dan materialen tegen die uit meerdere componenten bestaan, die niet makkelijk uit elkaar te trekken zijn. Of materialen die zodanig zijn vervuild, dat we er eigenlijk niet veel meer mee kunnen en dan zijn die materialen jammer genoeg voor altijd verloren uit de kringloop.’

Over de datum

Gelukkig valt veel afval goed opnieuw te gebruiken. Van organisch materiaal, bijvoorbeeld voedselresten, wordt bio-gas gemaakt. ‘Over-de-datum producten van de supermarkt worden bij ons verwerkt. We halen glas en andere verpakkingen eruit en bacteriën zorgen ervoor dat het gaat vergisten, waarbij gas vrijkomt. Dat scheiden we in CO2 en methaangas, en die twee stromen kunnen opnieuw worden ingezet. Dat methaan kan bijvoorbeeld LNG worden, een biobrandstof voor de transportsector. Een startup weet uit sinaasappelschillen, afkomstig uit die persmachines bij de supermarkt, etherische olie te winnen voor schoonmaakproducten.’

Ook papier en karton zijn goed opnieuw te gebruiken, legt Marc uit. ‘Sinds corona zijn mensen nog meer online gaan kopen, karton en papier is een grote afvalstroom. Als het schoon en droog is, kan het dankzij de vezelstructuur goed worden gerecycled. Ook mineralen, afkomstig uit de bouw en sloop, kunnen goed worden hergebruikt. Calcium kan bijvoorbeeld opnieuw in cement of beton worden ingezet. In de bouw wordt steeds meer modulair gebouwd, beter demontabel, zodat de grondstoffen makkelijker opnieuw te gebruiken zijn.’

Bermpaaltjes

De uitvinder van plastic zou ons voor gek verklaren als hij zag dat we zijn hoogwaardige uitvinding gewoon weggooien, want eigenlijk is kunststof een sterk en veelzijdig materiaal. Gaat het om recyclen, dan is het een ander verhaal. ‘We kunnen dat allemaal tot grijze bermpaaltjes verwerken, maar ik denk dat het anders moet. Op een gegeven moment zijn er voldoende van die paaltjes. We willen niet dat het kunststof terugvalt in waarde. Er zijn tientallen verschillende soorten hard plastic, die je allemaal uit elkaar moet halen om ervoor te zorgen dat je ze daadwerkelijk kunt zuiveren tot een kwaliteit dat ze weer inzetbaar zijn. Neem nou een koelkast: daar zit ABS en polystyreen in. Die wil je uiteindelijk van elkaar scheiden. Daar is technologie voor nodig. En zo zorg je ervoor dat grondstoffen geschikt gemaakt worden voor hergebruik.  In diezelfde koelkast bijvoorbeeld.’

Denk na over recycling

Nadenken over recyclen moet niet pas beginnen als Renewi het vuilnis ophaalt, dat zou bij het productieproces moeten starten, zegt Marc. ‘Producenten mogen kritischer zijn op het product en het materiaal dat ze in de wereld brengen. De rol van bedrijven, ook van ons bedrijf, begint bij het in kaart brengen van welk afval er vrijkomt. Kan dat bij de bron worden gescheiden? Is er een betere manier om materialen opnieuw te gebruiken? We vinden dat bij alles wat wordt geproduceerd, direct moet worden bedacht hoe het kan worden gerecycled, in dezelfde gedaante of in een andere vorm. Dat is de enige manier om tot een gesloten systeem te komen, waarbij afval eigenlijk niet meer bestaat.’

Luister naar het volledige gesprek met Marc den Hartog: Afval is een grondstof

Renewi is sponsor van onze podcast.

Foto: Nick Fewings (Unsplash)