Je moet meer rust nemen, zegt haar vader altijd tegen haar. Maar dat deed Eline Veninga niet. Ze werkte bij Albert Heijn, Marqt, Jumbo en andere grote winkelbedrijven, maar had altijd het gevoel dat ze een deel van zichzelf thuis moest laten als ze naar haar werk ging. Dat wilde ze veranderen. “Ik voelde dat ik mezelf kwijtraakte. Ik werd ongelukkig van het keurslijf. Tijdens vrijwilligerswerk op een boerderij kreeg ik weer contact met mezelf. Ik las veel over de problematische effecten van ons voedselsysteem (op onze planeet en gezondheid) en probeerde dat mee te nemen naar het werk, maar dat lukte me niet. Daarom besloot ik wat anders te gaan doen.”

Meisje uit de stad

Nu zet ze zich als chef de mission van Lenteland in voor ‘regeneratieve landbouw’. Wat een term, je breekt je tong erover. Kan Eline uitleggen wat het precies is? “Regeneratief betekent eigenlijk opnieuw geboren. Ik heb zelf ook een soort wedergeboorte ervaren, misschien wel meer mensen die hun loopbaan een andere richting geven. Maar het is ook een ingewikkelde term, die niet iedereen begrijpt. Ik werk regelmatig  met conventionele boeren en als ik daar het woord ‘regeneratief’ zou gebruiken, kijken ze me echt zo aan van: wat is dat voor meisje uit de stad. Het is niks nieuws, je kunt het ook agro-ecologie noemen. Biologische en biodynamische boeren zijn daar al lang mee bezig.’

Regeneratieve boeren kijken op een andere manier naar hun omgeving. Ze berokkenen geen schade, maar maken het land mooier en diverser. In de praktijk: geen kunstmest, geen bestrijdingsmiddelen, geen zware machines. ‘Ze faciliteren wat de natuur zelf in huis heeft en met de voedselproductie verrijken we het land. Door op deze manier te boeren en te eten, maken we het landschap mooier.”

Het zorgt ook voor een andere houding tegenover eten. “Mensen gaan een verbinding aan met het voedsel en de mensen die het maken. Ik merk dat zelf: als ik een bietje over heb en het er niet meer mooi uitziet, weet ik wie het met bloed, zweet en tranen heeft geteeld. Dan kan ik het niet meer over m’n hart verkrijgen om het in de vuilnisbak te gooien.”

Carriereswitch is transitie

Eline ziet een parallel tussen haar loopbaanswitch en de transitie waar boeren die meewerken aan Lenteland doormaken. “Ik was gevoelig voor wat de buitenwereld vindt, daar moest ik overheen stappen. Er waren ook mensen die me gek aankeken. Een baan bij Ahold is wat dat betreft makkelijker, dat snapt iedereen. Dik salaris, bonus erbij en status. En ik kwam ineens met een ander verhaal. Ik moest de moed hebben om daarin een beetje alleen te staan.”

Ook de boeren moeten wat loslaten, namelijk de visie op eigendom. Het idee is dat de boeren certificaten uitgeven, zodat het land waar ze op werken eigendom is van een groep mensen. Eline gebruikt het woord ‘samenredzaamheid’ om aan te geven dat je met een collectief meer kunt bereiken. “Ook ik voelde ik daar aanvankelijk weerstand tegen. Mijn uitgangspunt was dat je eigendom van jou is, met een hek erom. Ik heb mijn eigen denkbeelden moeten uitdagen wat dat betreft, dat vond ik wel gezond.”

Met het kapitaal van Lenteland regelt de stichting een onderpand voor de aanschaf van de grond en de boerderij. Mensen kopen certificaten, maar ze kunnen maar heel beperkt winst maken. “Juist aan het speculeren met grond willen we een einde maken. We merken dat mensen met een andere reden in Lenteland stappen: ze willen de verkrijgbaarheid van gezond voedsel vergroten, kiezen voor een veerkrachtig landschap, zoeken zingeving en staan open voor nieuwe sociale verbindingen.”

Ze geeft het niet graag toe, maar toch: haar vader heeft gewoon gelijk. In de ratrace van een drukke baan en een intensief sociaal leven is geen tijd om stil te staan bij jezelf. “Door rust te nemen kom je in contact met je binnenste. Die wijsheid zit allemaal al in jezelf.”

* Symbiotic Shift is een event over de grote vraag hoe je je werk en leven zó kunt inrichten dat je de natuur beter achterlaat. Op 9 juni werd de tweede editie van het evenement gehouden in de Tolhuistuin in Amsterdam. Ecosofie nam daar deze aflevering van de podcast op, in aanwezigheid van een live publiek.

Foto: Gonzalo Facello (UnSplash)

Luister naar de podcast: Duurzame landbouw en werk met betekenis