Over Ecosofie

Hoe streven we naar het goede leven binnen de ecologische grenzen van de planeet?
Dit is de centrale onderzoeksvraag in de podcastserie Ecosofie. 

Marnix Kluiters gaat in gesprek met experts uit de wetenschap, de journalistiek, de politiek  en het bedrijfsleven. Zo kom je er als luisteraar steeds beter achter hoe we op een wijze (sofie) manier met ons huis (Eco), de aarde om kunnen gaan. 

Het woord Ecosofie zou je daarnaast kunnen zien als een samentrekking van de woorden ecologie, economie en filosofie. Marnix denkt dat als je deze drie vakgebieden met elkaar in balans brengt een samenleving op de lange termijn kan blijven bestaan.

Ecologie

Het woord ecologie staat voor de kennis(logos) van het huis (oikos).

Een ecoloog onderzoekt de samenhang tussen natuur , dier en mens. Wat blijkt? De aarde is geen onuitputtelijke bron. Het Stockholm Resilience Centre introduceerden in 2009 in het wetenschappelijk tijdschrift Nature de ‘grenzen aan de planeet. 

Negen ecologische grenzen zoals het klimaatprobleem, biodiversiteitsverlies en waterschaarste. Deze grenzen bepalen de voorwaardes om als mensheid veilig en comfortabel op de planeet te kunnen leven, nu en in de toekomst. 

Economie 

Het woord economie staat voor de wetten (nomos) van het huis (oikos). 

Door onderzoek te doen naar de wetmatigheden in de samenleving kunnen economen zien hoe we op de meest effectieve manier met schaarse middelen kunnen omgaan. 

Hoogleraar economie en overheidsfinanciën van de Erasmus School of Economics Bas Jacobs verwoord het als volgt: Hoe kunnen we maatschappelijke doelen tegen de laagste maatschappelijke kosten in de praktijk worden gebracht. 

Het economische vakgebied heeft deze eeuw behoorlijk wat imagoschade opgelopen. En er is natuurlijk veel aan te merken op de focus die louter gericht is op groei. Goed economisch onderzoek kan echter ontzettend waardevol zijn. 

Filosofie 

Filosofie kun je vertalen als liefde (filo) voor de wijsheid (sofie).

Waarin nagedacht kan worden over thema’s zoals vrijheid, rechtvaardigheid, ethiek en  mensbeeld. Een van de belangrijke vragen is de vraag wat het goede leven is. 

Maar ook de vraag hoe de mens zich überhaupt verhoudt tot de natuur en dieren wordt steeds relevanter. De Planetaire grenzen zijn namelijk slechts gericht op de veilige zone om de mens te laten floreren. 

Ecosofie 

Marnix ziet Ecosofie als de term waarin deze drie vakgebieden samen komen.

Vanuit de ecologie blijkt dat er grenzen zijn aan de groei en wat onze prachtige planeet de mensheid te bieden heeft. Hoe we op de meest effectieve manier met deze schaarste om kunnen gaan is een taak waar econome een antwoord op kunnen geven. 

Effectiviteit is echter niet alles. In hoeverre we moeten streven naar rijkdom, welke rol de mensheid heeft op deze planeet en de vraag hoe mensen zich tot elkaar dienen te verhouden zijn vragen voor de filosofen. 

Door deze vakgebieden bij elkaar te brengen kunnen we streven naar een Ecosofie, een systeem waarin een ieder de mogelijkheid heeft om een goed leven te leiden nu en in de toekomst. 

Over Marnix Kluiters

Leuk dat je de website van Ecosofie bezoekt. Het drijft mij om diepgang op een inspirerende manier toegankelijk te maken voor een breed publiek. Grotendeels door het maken van podcasts maar steeds vaker ook met het geven van lezingen.

Ik heb een passie voor duurzaamheid. In 2018 startte ik daarom de Ecosofie podcast. Daarin onderzoek ik hoe we economie, ecologie en filosofie met elkaar in balans kunnen brengen. Ik geloof dat deze cocktail zorgt voor een stabiele, veerkrachtige en ondernemende samenleving waardoor we op de lange termijn kunnen blijven genieten van het goede leven. 

Ongetwijfeld zal mijn bijzondere levensloop ermee te maken hebben dat mijn interesse voor dit onderwerp werd gewekt. Zo kreeg ik in 2014, op mijn twintigste, te maken met een heftige oogaandoening waardoor ik in een half jaar tijd het centrale gedeelte van mijn zicht verloor. Daardoor kijk ik altijd door een mistige wolk. Centraal zie ik niks maar met wat restvisus aan de zijkanten kan ik grote contrasten nog wel onderscheiden. Dit was echter geen reden om bij de pakken neer te gaan zitten. Al snel leerde ik via de Babbage Academy in een 40-urig trainingstraject volledig non-visueel functioneren. Alles op mijn telefoon/laptop wordt op hoog tempo uitgelezen door een synthetische stem.

Toen een paar maanden later ook skiën mogelijk bleek dacht ik, dan kan alles. Via de Nederlandse Visueel gehandicapte skivereniging  ging ik in Oostenrijk samen met een guide weer de berg af. In onderstaand filmpje zie je hoe: de guide heeft een gopro op zijn helm en ik volg zijn commando’s op. Geweldig dat vele vrijwilligers zich inzetten voor zo’n betekenisvolle ervaring.

Een paar jaar later ontdekte ik tijdens een tegenvallende stage dat mijn toekomstbeeld te veel gericht was op het verkrijgen van een mooi salaris. Het stond lijnrecht tegenover de vrijwilliger die op de piste zorgde voor een betekenisvolle ervaring. De documentaire Rendement van Geluk bekrachtigde mijn gevoelens dat het leven draait om het creëren van maatschappelijke waarde. 

Deze mindset gaf ik handen en voeten door als vrijwilliger bij de Eindbazen podcast te gaan werken. Daar initieerde ik de gasten en regelde ik interviews met onder andere Jan Terlouw, Marianne Thieme en Jan Rotmans. Anderhalf jaar later besloot ik dat het tijd was voor het echte werk. Ik kocht twee microfoons en startte mijn eigen podcastavontuur op bezoek bij Ecosoof Henk Oosterling. 


Duurzame ambitie

De transitie naar een duurzamere wereld gaat veel te traag als we die overlaten aan de politiek en het bedrijfsleven. 

Consumentenactivisme en onze politieke stem laten gelden zijn zeker belangrijk, maar er is meer nodig. Gelukkig kan iedereen het verschil maken.

Schrijf je in voor de Ecosofie nieuwsbrief en ontvang direct het eerste hoofdstuk gratis!